logotypo

Παθογνωστικά κριτήρια ασθένειας

Παθογνωστικά κριτήρια ασθένειας

Κατά τον Rudolf Heinz, ιδρυτή της παθογνωστικής, η παθογνωστική σύλληψη της ασθένειας προσανατολίζεται –διαρκώς αφορμώμενη από τη φραγή της χρήσης– προς τέσσερα ουσιώδη χαρακτηριστικά (1): 

I. Παρότρυνση γνώσης (τραύμα): Η φραγμένη γνώση ως χαρακτηριστικό της ασθένειας, άλλως ειπείν η διαταραχή που ορίζει την ασθένεια, λειτουργεί ως παρότρυνση μιας ‘ασυνήθιστης’ γνώσης ή, διατυπώνοντας το αλλιώς, ως άρση της παρερμηνείας, στην οποία έχουμε εξασκηθεί, και η οποία τελεί υπό την υπηρεσία τής νορμάλ/ κανονικής λειτουργικότητας (ασθένεια ως ένα είδος ενδογενούς τάσης προς το τραύμα).

II. Αντίρρηση (αρνητική φαντασιοκοπία): Το σύμπτωμα ως φραγή της χρήσης εγείρει αντίρρηση κατά της ‘συνήθους’ παρερμηνείας της κανονικής χρήσης (ασθένεια ως Κατηγορώ, το οποίο αντιπροσωπεύει τη βία, προβάλλοντάς την).

III. Θύμα (αρνητικό τραύμα): Η κανονική χρήση θυσιάζεται. Η παρότρυνση της γνώσης αντικαθίσταται από τη στρατηγική αποφυγής, η οποία όμως προϋποθέτει ήδη την παρότρυνση. Ναι μεν αίρεται, αντίστοιχα, διά της αντίρρησης η παρερμηνεία τής βία εμπεριέχουσας κανονικότητας, αλλά αυτό γίνεται όμως αποφεύγοντας μαζί με την παρερμηνεία και την αντίστοιχη πρόσκτηση της γνώσης, την εκ νέου τραυματική παρότρυνση (ασθένεια ως σύσταση του ίδιου του εαυτού της).

IV. Καταστρεπτική ιδιοποίηση (θετικά αρνητική φαντασιοκοπία): Μέσω της αντίρρησης και του θύματος, το υποκείμενο δεν προσοικειούται την κανονική χρήση, η οποία συνεχίζει να είναι φραγμένη, αλλά σίγουρα την παρότρυνση της γνώσης. Αυτό που ιδιοποιείται το υποκείμενο, αρρωσταίνοντας, αυτό που σε πρώτη μοίρα το αρρωσταίνει, είναι η καταστρεπτική βία των αντικειμένων αναφοράς αυτής της ασυνήθιστης γνώσης (2) (ασθένεια ως αυτο-τραυματισμός, ως βία εναντίον του ίδιου του εαυτού, ως μόνον εντός μιας τέτοιου είδους αρνητικότητας επιτυχημένη καθυπόταξη του εαυτού).

 (1) Rudolf Heinz, Was ist Patho-Gnostik? In: KAUM. Halbjahresschrift für Pathognostik, Band 1, hg. von Rudolf Heinz, Wetzlar: Büchse der Pandora 1984, S. 10-17 (Rudolf Heinz, Τι είναι Παθο-Γνωστική; Στο: ΣΧΕΔΟΝ ΚΑΘΟΛΟΥ. Εξαμηνιαίο περιοδικό για την Παθογνωστική, τόμος 1ος, εκδότης Rudolf Heinz, τόπος έκδοσης Wetzlar: Το κουτί της Πανδώρας 1984, σ. 10 – 17), και: Rudolf Heinz, Ausführung und Verbesserung der pathognostischen Krankheitskriterien: Erkenntnisanstoß, Opposition, Opfer, Zerstörungsaneignung. In: KAUM. Halbjahresschrift für Pathognostik, Band 2, hg. Rudolf Heinz, Wetzlar: Büchse der Pandora 1986, S. 27-31 (Rudolf Heinz, Διεξοδική παρουσίαση και βελτίωση των παθογνωστικών κριτηρίων ασθένειας: Παρότρυνση γνώσης, Αντίρρηση, Θύμα, Καταστρεπτική ιδιοποίηση. Στο:  ΣΧΕΔΟΝ ΚΑΘΟΛΟΥ. Εξαμηνιαίο περιοδικό για την Παθογνωστική, τόμος 2ος, εκδότης Rudolf Heinz, τόπος έκδοσης Wetzlar: Το κουτί της Πανδώρας 1986, σ. 27–31)

 (2) Ο τόπος ‘ασυνήθιστη γνώση’ λαμβάνει υπ’ όψιν το κοινωνικό Προκαθορισμένο τού ορισμού της ασθένειας. Ό,τι ισχύει σε ορισμένες κοινωνίες ως Άρρωστο, δύναται σε άλλες να εκλαμβάνεται ως Υγιές. Αντίστοιχα, ό,τι ταμπου-ο-ποιείται σε μια κοινωνία ως παθολογικός διαφωτισμός της μπορεί σε άλλες, ελλείψει ταμπου-ο-ποίησης, να μη (δυσ-)λειτουργεί ως ασυνήθιστη γνώση (του εαυτού) αυτής της κοινωνίας. Από την άλλη, οι διαφορές αυτές οφείλουν στο πλαίσιο της παγκοσμιοποίησης να αποτελέσουν, σύμφωνα με τον παθογνωστικό τρόπο, το επίκεντρο του στοχασμού, καθώς αυτή σκοπεύει να άρει ταυτόχρονα τις πολιτισμικές διαφορές (να τις σηκώσει ψηλά, να τις ακυρώσει, να τις διαφυλάξει, εν ολίγοις: να τις παραγάγει).